هدایت بیشترِ داستان‌های مجموعه سگ ولگرد را پیش از ۱۳۲۰ نوشته بود، ولی به خاطر ممنوع‌القلم بودن چاپشان مقدور نبود. پس از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم در شهریور ۱۳۲۰، با الغای سانسور دولتی، «سگ ولگرد» نیز امکان انتشار یافت. داستان «سگ ولگرد» در این مجموعه داستانی کنایی و نمادین است که از زاویه دید دانای کل روایت می‌شود. نقّادان آن را داستانی اگزیستانسیالیستی به‌شمار آورده‌اند و، با بعضی دیگر از داستان‌های هدایت مانند «زنده‌به‌گور» و«تاریک‌خانه»، از آن دسته روان‌داستان‌هایش دانسته‌اند که به شیوه واقع‌گرایی نوشته شده‌است. روان‌شناسان و افسانه‌شناسان و اخلاقیّون و دانشمندان اجتماعی و فلسفی درباره «سگ ولگرد» سخن‌ها گفته‌اند. پژوهشگران ادبیات این داستان را با داستان‌های دیگری از زبان‌های دیگر هم سنجیده‌اند.

صادق چوبک و احمد شاملو از سخنورانی هستند که با تأثّر از «سگ ولگرد» آثاری آفریده‌اند. «سگ ولگرد» به چندین زبان نیز ترجمه و منتشر شده‌است.